Veel aanhangers van de newagebeweging menen dat het 2000-jarige watermantijdperk rond 1967 is begonnen en sindsdien groeit het bewustzijn bij de nieuwetijdskinderen en dat zal leiden tot een kwantumsprong naar een hoger bewustzijn. Het afgelopen 2000-jarige vissentijdperk begon met komst van Jezus Christus en ook het watermantijdperk zou naar verwachting worden ingeluid met een Wereldleraar, de Maitreya. Het probleem is dat we al een halve eeuw wachten en de eerste nieuwetijdskinderen schuifelen al achter hun rollator.
Ik zal de spirituele goegemeente uit haar droom helpen. Waterman gaat de Nieuwe Mens ter wereld brengen met behulp van computer- en gentechnologie: de Maitreya is een designerbaby. Waterman stelt het vernuft van de mens centraal en bedenkt een mentaal idee voor een betere toekomst. Waterman is onpersoonlijk, verstandelijk, kunstmatig, vrijheidslievend, revolutionair, rebels, idealistisch en een echte waterman haalt zijn neus op voor kwakzalverij. Maar ik heb ook goed nieuws voor de newagebeweging. In mijn visie leven we nog steeds in het 2000-jarige vissentijdperk (-5 v.Chr. - 2145 n.C.). Pisces manifesteert zich in het christendom en de christelijke waarden van naastenliefde, vrede, vergeving zijn typische eigenschappen van vissen. We zitten nu in de eindtijd van het 2000-jarige vissentijdperk: het 180-jarige vissentijdperk (1965-2145). Dat betekent dat we in dit tijdperk het christendom moeten loslaten en dat begon in de jaren zestig met de leegloop van de kerken en na deze bevrijding moeten we in het 180-jarige vissentijdperk de christelijke boodschap nog een keer persoonlijk beleven in een niet-kerkelijke decor. New age is de droomfase van het christendom waarin Christus zal terugkeren in elk van ons die het licht ziet.
Het droomachtige beeld van het watermantijdperk (boven) past veel meer bij de vissen. Het beeld dat bij waterman past is dat van een cyberpunk.
De newagebeweging heeft haar wortels in het christendom en de westerse esoterie: neoplatonisme, gnosticisme, hermetisme en kabbala, en drie ‘traditionele wetenschappen’ astrologie, magie en alchemie. Vanaf de jaren zestig heeft de newagebeweging zich ontwikkeld tot een subcultuur met een caleidoscoop aan ideeën over psychologie, filosofie, esoterie, religie en ecologie, vaak vermengd met heidense religieuze elementen en rituelen. Ook winkelen de aanhangers van de newagebeweging selectief in de evolutieleer, kwantummechanica, relativiteitstheorie, chaostheorie, informatietechnologie en neurologie en dat combineren ze met wijsheden uit de oosterse spiritualiteit. Allerlei psychische ontwikkelingsstoornissen zoals autisme, dyslexie, adhd, add en pdd-nos zouden typisch zijn voor de hooggevoelige nieuwetijdskinderen en ze worden in verband gebracht met empathische en paranormale vermogens. Al deze ingrediënten worden in een licht verteerbare stoofpot samengebracht en op smaak gebracht met wat goedgelovigheid, bijgeloof, positieve energie en mierzoete kitsch.
De moderne beleving van spiritualiteit sluit goed aan bij de oppervlakkige consumptiemaatschappij waar porties happiness, wellness, awareness in hapklare brokken wordt voorgeschoteld: van bikram yoga tot mindfullness, van channeling tot kabbala, van Jungiaanse psychologie tot reiki, van tarot tot ontslakken, van chakra’s tot edelstenen. Het moet vooral lekker voelen en aansluiten bij de eigen belevingswereld.
Een typisch kenmerk van de newagebeweging is de bubbel waarin iedereen zich opsluit. Hier zien we nogmaals dat het een vissenverschijnsel is. Waterman sluit zich aan bij groepen van gelijkgestemden (sociale klassen) en vissen leeft als een kluizenaar die met één been in deze wereld staat en met het andere in gene zijde.
De strekking van mijn artikel is deze: de bewuste vissen leeft als een heilige en de onbewuste vissen leeft als een kip zonder kop. Ware spiritualiteit doe je in stilte overal in het hier en nu, en bij het surrogaat zeuren overgevoelige ‘kinderen’ over hun luxeprobleem van het gemis van zingeving in hun bijna volmaakte leven. We moeten terug naar de kern van onze tijd: de boodschap van Christus die we in een niet-kerkelijke taal nog een keer moeten ervaren.
Lange tijd was ik ook zoekende in de spirituele supermarkt maar toen ik ‘De kracht van het NU’ (1999) van de spirituele leraar Eckhart Tolle voor het eerst las, drong voor mij de essentie van vissen door. Het draait allemaal om het bewust zijn. Het thema van vissen is het bewust worden van het ik in de wereld. Hoe kan ik met een daad of zelfs een gedachte de wereld beïnvloeden en hoe beïnvloedt de wereld mij? Vissen moet als laatste teken het egoïstische ‘ik ben’ oplossen in een zee van een holistisch zijn. Wie van hieruit handelt, zal geen pijn in de wereld willen veroorzaken, zal naastenliefde betrachten en mensen vergeven van hun zonden. Dus: wie goed doet, goed ontmoet. Een eenvoudig recept voor een vreedzame wereld. Maar zo simpel is het niet. We kunnen ons voorstellen dat we zijn verbonden met het Al en dat we mededogen moeten betrachten, maar echte spiritualiteit vereist dat we gaan leven zoals Christus.
Eckhart Tolle
Jezus offerde Zijn lichaam om de mensheid te verlossen van de erfzonde. Door in Hem te geloven word je immuun voor het kwaad. In niet-kerkelijke woorden vertaal ik dit in de woorden van Tolle naar: je moet je identificatie met je ego (het kwaad) loslaten en bewust worden van je pijnlichaam. Je individuele pijnlichaam bestaat uit onverwerkte emoties (zondes) en het collectieve pijnlichaam is gevuld met gevoelens van de onderdrukking van groepen mensen zoals vrouwen en zwarten (erfzonde). Het loslaten van je ego en pijnlichaam is iets dat hoort bij de laatste levensfase (vissen) als we oud en verzwakt langzaam het leven gaan loslaten, maar in dit dubbele vissentijdperk moeten we dit dus als maatschappij doen. Dat is het moeilijkste wat er is.
Na onze geboorte beschermt het ego ons tegen de boze buitenwereld; zonder ego voelen we ons kwetsbaar. Het ego wil niet dood en het vecht voor zijn bestaansrecht. Dankzij het ego zijn wij in staat om voor onszelf op te komen, onszelf te verdedigen en zo nodig de aanval te openen. Het pijnlichaam herbergt onze onverwerkte pijn die we vanaf onze geboorte hebben opgebouwd: gevoelens van discriminatie, geweld, intimidatie, aanranding, onrechtvaardigheid, genegeerd worden, haat, wraak, jaloezie, verdriet, boosheid, angst, eenzaamheid. Door hier bewust van te worden, zal het pijnlichaam oplossen. Mensen met een heel zwaar pijnlichaam kunnen wel eens besluiten om het in één keer af te werpen en dan zijn ze meteen verlicht. Dat is de functie van lijden; het leidt naar verlichting.
Christus offerde Zijn lichaam met Zijn kruisdood.
Tolle heeft zijn leer afgeleid van het boeddhisme en hij heeft het gemoderniseerd met zijn definities van het ego en pijnlichaam. Voor de gemiddelde mens gaat dit allemaal te diep en laat staan voor de gemiddelde mens rond het jaar 0. Vandaar dat de evangelisten het in de Bijbel hebben verwoord met een aansprekend verhaal. De kruisiging van Christus staat symbool voor de dood van het ego en Zijn lijden resoneert met ons vleselijk lijden en door je als gelovige te identificeren met Zijn kruisdood word je verlost van je ego (kwaad) en pijnlichaam (zonde). Volgens de Kerkleer moeten we leven zoals Christus - bewust, barmhartig, altruïstisch, vredelievend, nederig, vol mededogen en naastenliefde - en dat verschaft ons het recht tot de terugkeer naar onze Vader in de hemel. Tolle zegt: de enige verantwoordelijkheid die we hebben is het bewust waarnemen van ons verstand en gevoel en daarmee verlossen we ons van de identificatie met het ego en pijnlichaam. Als we dit resoluut doen, voelt het als dood gaan. De dood is het einde van het lijden en een faseovergang naar de verlichting; na de dood lossen we op in het Koninkrijk Gods. In de moderne spiritualiteit moeten we Christus in onszelf ontdekken en leven naar Zijn voorbeeld.
Ook de makkelijk consumeerbare christelijke leer bleek nogal veel gevraagd voor homo sapiens want tweeduizend jaar christendom heeft ons niet verlost van het kwaad. Vissen maakt het ons dan ook niet makkelijk omdat vissen een mistgordijn optrekt waardoor we het niet meer helder zien. De moeilijkheid van vissen is dat we in een vissentijdperk niet kunnen navigeren op ons verstand. Alleen het geloof kan ons richting geven in de duisternis. Maar geloven ligt dicht bij bedriegen, het onderscheid tussen heiligheid en schijnheiligheid is bij vissen vaag en de Heilige Geest verwart vissen soms met de geest van de fles. Het scheiden van Christus en de antichrist is de opgave van onze tijd. In onze zoektocht lopen we in een doolhof. Er zijn veel bedrieglijke zijpadden maar wie helder blijft zal erachter komen dat elk pad naar Verlichting kan leiden. Wie echter de hierboven beschreven essentie van vissen niet aanvoelt, blijft dolen. Hier volgen een paar tips voor spiritueel ontwaken.
Het geluk is voor veel mensen een staat waarin alle behoeften zijn bevredigd en alles naar wens loopt. Dit zijn momenten waar het ego naar streeft. Meestal bevinden we ons niet in deze staat. Het ego voelt zich afgescheiden, meestal tekortgedaan, heeft verlangens en wil de macht uitoefenen en vanuit een gevoel van gemis en vanuit ontevredenheid over de huidige situatie gaat het ego op zoek naar geluk in de toekomst. En zodra dit geluk is bereikt na een promotie, het winnen van de loterij of de ontmoeting met de prins op het witte paard, zal het ego al gauw weer niet tevreden zijn omdat het nieuwe bedreigingen ziet. Op deze manier lokt het ego ons weg van het NU en omdat we alleen nu bewust kunnen leven, verliezen we onze bewustheid bij het najagen van een betere toekomst.
Het vinden van geluk heeft niets te maken met spiritualiteit. Volgens het christendom is het leven op aarde een tranendal en pas na onze dood komen we in de gelukzalige hemel. Tolle beschrijft dat iets anders. Hij zegt dat het lijden wordt veroorzaakt door de identificatie met het ego en pijnlichaam en als we daar mee stoppen, sterft ons ego en komen we in een staat van hemelse verlichting tijdens ons leven. We moeten echter het streven naar geluk niet inruilen voor een streven naar verlichting omdat dan weer het ego zich ermee gaat bemoeien. Door onze zwakheden en verlangens is het verlichtingsideaal praktisch onbereikbaar en we moeten er ook niet dwangmatig naar streven omdat dan het ego weer het roer overneemt en meer lijden veroorzaakt.
Het primaire doel van bewust leven is niet gelukkig zijn, het is bewust gewaarworden van wat NU is. Dat is natuurlijk niet makkelijk. We kunnen verdrietig zijn, leven in armoede, in misère, angstig, depressief, eenzaam, ziek maar als we dit niet onder ogen willen zien, accepteren we niet wat NU is. Veel mensen vluchten in drank, drugs, seks, fantasie, waanideeën, zeuren, zelfbeklag, koopverslaving, najagen van pleziertjes of carrière etc. Vluchtgedrag is onbewust omdat we weglopen voor het enige wat werkelijk bestaat: het NU. We kunnen alleen nu leven en bij de onvoorwaardelijke acceptatie van wat zich nu aandient, begint de innerlijke vrede.
Op het moment dat je lekker bewust bezig bent en volop mededogen toont en leeft in het nu en niet oordeelt over jezelf en anderen, voel je misschien dat een hogere ik in jezelf ontwaakt. Je komt in een hogere chakraenergie, een hogere staat van bewustzijn. Je bent goed bezig, je voelt een zekere lichtheid, je wordt aangeraakt door het gouden licht van het astrale lichaam, ja het lijkt erop dat je al verder bent dan veel andere mensen die nog zo in de ban zijn van het materialisme, egoïsme, hebzucht en eerzucht. Nu je je langzaam onthecht van de machtspelletjes van het ego en de machinaties van het pijnlichaam voel je een zekere afstand tot al die ego’s en pijn om je heen. Je kan ook eigenlijk niet meer goed daarmee omgaan. Dat je niet kan werken of dat je niet zo sociaal bent of dat je zo gevoelig bent, is een bewijs dat je een oude ziel hebt en al vele incarnaties hebt doorlopen en daarom sta je met je hogere energiefrequenties boven de gewone mensenmassa. Je voelt hem al aan: hier is het ego in vermomming via de achterdeur binnen gekomen.
Elke keer als je je beter of hoger voelt dan andere mensen, of dat je afstand voelt, of als je iemand anders of de maatschappij de schuld geeft voor jouw lijden, spreekt het ego. Bovenstaande redenatie is een sluwe manier van het ego om de eigen tekortkomingen te verbloemen of om een positie onderaan de maatschappelijke ladder goed te praten. Elk mens is verantwoordelijk voor zijn eigen leven. Anderen of de maatschappij beschuldigen is onbewustheid. Alleen mensen die afhankelijk zijn zoals kinderen en mensen die lichamelijk beperkt zijn, kunnen andere mensen verantwoordelijk stellen maar ook dat is bij hen geen vrijbrief voor onbewust gedrag.
Het pijnlichaam is een slang die ons op een moment van zwakte verleidt tot het kwaad. Satan bespeelt geraffineerd in op je trauma’s uit het verleden. Iedereen heeft zo’n gevoelige snaar. Die pestkoppen die je op scholen kleineerden, de grote liefde van je leven die plotsklaps over was, de dood van een dierbare, het gevoel van onmacht toen je werd ontslagen, het gevoel dat je als vrouw een tweederangs positie hebt, een moeder of vader die geen liefde toonde enz. Deze gevoelens van pijn zitten diep in ons opgeslagen en als we de oude pijn herkennen in wat we zien, wordt ons pijnlichaam geactiveerd. Dan gaat er een siddering van woede, verdriet of angst door je heen en voel je – als je bewust bent – dat je pijnlichaam de macht gaat overnemen. Het pijnlichaam wil opnieuw de onverwerkte pijn beleven en nadat het is geactiveerd gaan we onszelf pijnigen met allerlei negatieve gedachten zoals ‘ik verdien dit niet, ik ben slecht, dom, ongewenst, ik heb straf nodig, ik ben tekortgeschoten, ik heb gefaald, dit is mijn lot, het is mijn schuld, niemand houdt van mij, ik ben slachtoffer’ en deze gedachten kunnen leiden tot destructief gedrag zoals verslavingen, depressie en geweld. Sommige pijnlichamen genieten ervan van om andere mensen te pijnigen. Iedereen die niet verlicht is, heeft een pijnlichaam. Bij sommige mensen is het pijnlichaam heel zwaar en hun leven kan een hel zijn. Zolang je pijnlichaam de controle heeft, ben je een zombie van je monster en nadat het zich heeft verzadigd trekt het zich weer (tijdelijk) terug. Het oplossen van het pijnlichaam is niet makkelijk omdat het inspeelt op je gevoel waar je je direct mee identificeert. Je voelt heftige angst, verdriet, boosheid maar dat is het pijnlichaam dat meer pijn wil. De oplossing begint bij het bewust herkennen en observeren van de duivel in jezelf. Je moet de pijn onder ogen zien en er weerstand tegen bieden. Bestraal de schaduw van jezelf met het licht van je bewustzijn.
De cyborg Darth Vader (links) en zijn Sith Master Darth Sidious uit Star Wars-sage worden gezien als een van de grootste slechteriken in de westerse filmcultuur. Ze hebben gekozen voor de verleiding van de dark side of the force; het zijn zombies van hun pijnlichaam.
Wie moeite heeft met het aanvaarden van het nu kan vluchten in het zoeken naar verklaringen. Waarom loopt het leven niet zoals ik wil, waarom ben ik ziek, ongelukkig, passief, boos, angstig, waarom krijg ik die baan niet, waarom vind ik de ware liefde niet? Er moet toch een reden zijn en als ik die kan vinden, kan ik het probleem oplossen. Zelfonderzoek kan natuurlijk inzicht verschaffen maar we moeten hiermee oppassen omdat we nooit met een wiskundige precisie kunnen weten waarom we ziek zijn, waarom een relatie op de klippen loopt, waarom we gespannen worden. We zijn veel te complex om onszelf te kunnen doorgronden. Vaak is hier het ego aan het werk dat het verstand laat zoeken naar relaties, causale verbanden en rationele verklaringen en het ego stelt zich ook tevreden met irrationele verklaringen. Dit is een hellend vlak omdat je makkelijk de verantwoordelijkheid van je gedrag kan afschuiven naar een oorzaak die buiten jezelf ligt en dat is onbewustheid. Tolle zegt: gebruik je verstand als een stuk gereedschap en luister naar de stilte.
Het zoeken naar verklaringen is een valkuil in de newagebeweging. Veel populaire alternatieve methoden bieden een duiding voor je karakter (horoscoop), een verklaring voor ziekte (alternatieve geneeswijzen), maatschappelijke onderwerpen (complottheorieën), levensloop (karma, vorige levens) en dat is wat betreft de zelfhulp allemaal zelfbedrog en pseudowetenschap. Het is alleen maar het ego dat probeert controle te krijgen op onzekerheid.
Alle alternatieve verklaringen vallen door de mand als we ons verstand als een stuk gereedschap erop loslaten. Complottheorieën zijn voedsel voor ons ego om zaken die we niet kunnen geloven of willen accepteren weg te moffelen. Als horoscopen echt iets vertellen wie wij zijn, dan moet het statistisch aan te tonen zijn in bijvoorbeeld de beroepskeuze. Dat is niet het geval. Hetzelfde geldt voor homeopathie; dat scoort niet beter dan het placebo-effect. Paragnosten hebben nog nooit met succes een vermist persoon opgespoord. Elk psychologisch etiket zoals high sensitifity, autisme, border line is een vernauwing van wie we zijn. De mens is een zo complex wezen dat het onmogelijk is om een bewijs te leveren dat een bepaalde oorzaak leidt tot een bepaald gedrag. Psychologen begrijpen in principe niets van de mens omdat niemand zichzelf echt begrijpt. Ook parapsychologen hebben een grote duim. Verklaringen als karma, vorige levens, telepathie, beschermengelen is niet veel meer dan fantasie verpakt in woorden. Misschien lach je om de klimaatontkenners die hardnekkig de statistieken van wetenschappers ontkennen. In wezen spreekt bij hen hun ego: mij wordt iets ontnomen (welvaart, goedkope benzine, mooi pensioen, vrij uitzicht zonder windmolens) en dus ontken ik het. Maar als de spirituele methoden niet gestaafd kunnen worden met statistieken dan is dat hetzelfde. Het ego wil controle en als een arts, wetenschapper, politicus of deskundige een ongewenst antwoord geeft, zoekt het ego naar een verklaring die beter voelt. Met ons gezonde verstand moeten we een streep zetten door alle hierboven geschreven nonsens. Het is gewoon het onzekere ego dat niet kan leven met toeval, onzekerheid, onbenulligheid en onbeduidendheid. De spirituele kletspraat geeft exact wat het ego wil horen: epische verhalen waarin het ego de hoofdrol speelt omdat het de geheime controlekamer van het universum heeft gevonden: totale macht over het leven.
Ik snap heel goed dat de wereld van de wetenschap kil is en ik vind een droomwereld met elfen en marsmannetjes ook veel leuker, maar als iets niet aantoonbaar is, is het niet reëel. Veel esoterische verklaringen komen niet door het scheermes van Ockham dat stelt dat de meest aannemelijke en gefundeerde verklaring prefereert boven andere onwaarschijnlijke verklaringen. Als we van de fiets vallen is de meest waarschijnlijke oorzaak dat we niet hadden opgelet of dat we roekeloos waren. De verklaring dat je wel moest vallen omdat je iets slechts had gedaan en als gevolg daarvan een karmische straf verdiende, klinkt gewoon te ver gezocht. De esoterische verklaringen voor fenomenen zijn gekunsteld en er zit altijd een dosis willekeur in wat ruimte biedt voor andere verklaringen; graancirkels zijn het werk van de kabouters, aardstralen zijn etherische verbindingen van de overleden geesten, bij het opstellen van de horoscoop vergissen we ons, we moeten niet kijken het moment van de geboorte maar van het magische moment van de bevruchting, een bijna-doorervaring is een bug in de kosmische kwantumcomputer, na de dood verander je in een kikker, God is een sadist die er plezier in heeft om ons te zien lijden. Deze alternatieve verklaringen zouden waar kunnen zijn en dus wordt het een kwestie van kiezen. Iedereen is natuurlijk vrij in zijn eigen geloof, interpretatie, fantasie, projecties maar pas op; de willekeur van de esoterische verklaringen is chaos.
Het boek In de Ban van de Ring van J.R.R. Tolkien en de succesvolle verfilming van het boek hebben evenveel waarde voor onze verbeelding als zogenaamde echte esoterie. Bedenk dit: fantasie is een van de grootste gaven van de mens en ware spiritualiteit heeft niets met fantasie te maken maar met het leven in het hier en nu.
Esoterie, magie, religie en parapsychologie bieden ons een symbooltaal voor we onze verbeelding. Verbeelding is iets anders dan spiritualiteit. Met verbeelding kunnen we zin geven aan het leven, ons een identiteit verschaffen, ons leven een verhaal geven, betekenis geven aan onbegrepen fenomenen en we kunnen er inspiratie, troost of hoop uit putten. Dit zijn behoeftes van het ego. Daar is op zichzelf niets mis mee maar het heeft weinig met spiritualiteit te maken omdat de genoemde methoden vaak net zo makkelijk worden gebruikt voor het toedekken van onzekerheid, het bezweren van angst, een vlucht naar een roze wolk en het invullen van vragen waar niemand het antwoord op weet. Bij echte spiritualiteit zoals de leer van Tolle moeten we de realiteit onder ogen zien.
Ik zie geen verschillen tussen esoterie, magie, religie, parapsychologie, mythes, sagen, legendes, sprookjes, religieuze verhalen, het fantasy-genre en alle vormen van kunst. Een stuk van Shakespeare kan even diepzinnig zijn als de kabbala, Grote Smurf is net zo fictief als de Messias, een orakel is een verzinsel dat betekenis krijgt als iemand ermee aan de slag gaat. De taal van de verbeelding hebben wij nodig om te begrijpen wie wij zijn, wat wij hier doen in de ruimte en tijd. Maar in de ware spiritualiteit bestaat er geen begrijpen. Je bent in de ruimte en tijd.
Heel veel beleving noemen we ‘voelen’ maar dat werkwoord wordt verward met andere begrippen. Als iemand zegt dat hij voelde dat hij het beste niet zijn dokter kon vertrouwen maar eerst nog een second opinion moest vragen, dan is dat geen gevoel maar intuïtie. Intuïtie is weten zonder denken of onbewust denken. Dat is geen voelen. Als iemand zegt dat zijn gevoel hem vertelt dat hij meer aan sport moet doen, dan voelt hij waarschijnlijk een vermoeidheid in het lichaam en vervolgens maakt het verstand een plan dat met de wil wordt bekrachtigd. Als iemand zegt dat hij voelt dat hij meer afstand wilt nemen, dan bedoelt hij dat hij ervaart dat hij gespannen wordt van iets en meer afstand wilt nemen. Je kan je ook niet beledigd voelen; het ego oordeelt dat je wordt aangevallen. “Ik voel me verdrietig omdat ik ben ontslagen” is in wezen het ego dat reageert op een verlies. Het ego gooit dan alles in de strijd om dit te herstellen. Het begint met het slaan groot alarm, levensbedreiging, ik ga dood! Speel de slachtofferrol! Dat werkt niet? Word boos, er is onrecht aangedaan! Ga in de aanval, sleep de vijand voor de rechter! Dat werkt niet? Kleineer hem, neem wraak, veroordeel hem, haat hem, vermoord hem! Ik voel dat … is vaak onbewustheid.
Voelen doe je met je lichaam. Het enige dat je voelt is je lichaam. Er zijn lichamelijke prikkels zoals temperatuur, druk, spierspanning, pijn, honger, vermoeidheid, gespannenheid, de hartslag, ademhaling, stoelgang en er zijn lichamelijke reacties op gedachten en waarnemingen en dat zijn de emoties. Je lichaam kan niet denken in termen van onrecht, wraak, verlies, het lichaam kan zich niet eenzaam voelen, al dat ‘voelen’ is ‘willen’ van het ego, ‘ervaren’ of ‘constateren’ van het bewustzijn of ‘onbewust denken’ van het verstand.
In de spiritualiteit wordt het gevoel vaak hoger aangeschreven dan het verstand en daar zit wel iets in omdat het lichaam niet kan liegen. Het verstand kan twijfelen, spelletjes spelen, iets onderdrukken maar het lichaam kan alleen maar eerlijk zijn. Het voelen van je lichaam is belangrijk omdat je lichaam in alle eerlijkheid vertelt hoe het zich voelt. Wat dit betreft maakt het christendom een grote misser omdat het lichaam als zondig wordt beschouwd.
Het voelen van het lichaam biedt bescherming bij het loslaten van je ego en pijnlichaam. Als men dat te resoluut doet, kan men zich verliezen in een gevoel van onthechting. In de psychologie noemt men dit cognitieve dissonantie. Bij het ‘loslaten van controle’ komt het pijnlichaam in zijn meest naakte vorm vrij en dat voelt als dood gaan. Om te voorkomen dat je in een zwart gat valt, moet je geaard blijven in je lichaam. Blijf altijd met een deel van je aandacht in je lichaam. Gebruik altijd je gezonde verstand en vertrouw op en luister naar je lichaam. Voel dat je nu leeft!
Liefde is vaak een resonantie tussen twee pijnlichamen. Het pijnlichaam is gestolde ellende en de persoon waar we smoorverliefd op worden resoneert met deze pijn en als de liefde wederzijds is, heeft het pijnlichaam een metgezel gevonden en dat voelt verlichtend. In het pijnlichaam zijn de diepste gevoelens van angst, verdriet, boosheid opgeslagen en hiermee lopen we niet te koop, we vertellen niet gauw wat ons werkelijk beroert en dus voelen we ons dolgelukkig als we iemand vinden die een zelfde soort pijnlichaam heeft óf er een spiegelbeeld van heeft. Bij een spiegelbeeld heeft de liefdesrelatie het patroon van pijngever en pijnontvanger. Bij een gelijk pijnlichaam is er veel wederzijds begrip. Dit heeft niets te maken met echte liefde: deze is onvoorwaardelijk en universeel. Wie bewust leeft voelt liefde voor alle levende wezens. Tip voor alle ongelukkigen: wie vindt dat hij te weinig liefde krijgt, moet beginnen met meer liefde te geven.
Wandelen en spelen met je hond is energetisch gezond.
Energie is een potentie met een bepaalde intensiteit. Dit natuurkundige begrip kunnen we ook gebruiken voor onze psyche en dan zie ik het als de tegenhanger van ons verstand. Met ons verstand denken we en het tegenovergestelde is onze intuïtie. Psychische energie verbind ik met het denken zonder weten, onze wil en de lichaamstaal. Dit is een dierlijk aspect van ons zijn. Heel veel communicatie gaat non-verbaal en met deze energetische lichaamstaal communiceren we met de dieren. Onze hond of kat begrijpt niet wat wij zeggen maar ze begrijpen wel onze lichaamstaal.
Positieve of negatieve energie bestaat niet; dat is wartaal. Energie varieert in de sterkte. Sterke energie is stabiel, kalm en assertief, niet lullen maar poetsen en op het juiste moment keuzes maken tussen handelen of accepteren. Zwakke energie is uitstelgedrag, catastrofaal denken, twijfelen, schuldgevoelens, boosheid, verlegenheid, overgevoeligheid, slapeloosheid, emotionele labiliteit, sentimenteel gezever, melancholie, depressie, angststoornissen. Dieren reageren op energie; onze huisdieren houden ons een spiegel voor. Honden volgen geen zwakke energie. Valse honden bestaan niet; er bestaan alleen zwakke baasjes. Veel zogenaamd spirituele mensen voeden hun zwakke energie met spirituele kletspraat. Met sterke energie ga je de confrontatie aan met je angsten, vlucht je niet in een fantasiewereld, raak je niet van slag door de Weltschmerz en zie je de realiteit onder ogen.
‘Wij zijn van nature goed’ is een geliefde frase. Maar we doen ook veel slechte dingen en dus moet er een schuldige bestaan die ons tot het kwaad verleidt. Christenen noemen het de duivel; hij verleidt ons tot het kwaad. Tolle zegt dat het kwaad in de vorm van het ego binnen onszelf zit. Het ego kan zijn gang gaan zolang we het niet bewust waarnemen. Het ego oordeelt: dit is goed en dat is fout. Bewust handelen is juist de situatie accepteren zoals deze is van daaruit assertief handelen. Tolle zegt: het is geen natuurwet dat het goede zal overwinnen en het maakt de kosmos niet uit of de mensheid zichzelf ten gronde richt. Er bestaat geen God doe het goede wil.
Goed en kwaad zijn als yin en yang. Wie zijn kinderen beschermt, is goed bezig maar je kan je kinderen ook te beschermend opvoeden en dat is schadelijk voor het kind. Arme mensen geld geven is een goede daad maar het bevestigt de ondergeschikte positie wat de oorzaak van armoede in stand kan houden. Er bestaat geen absoluut goed en kwaad. Het is subjectief: een verzetsstrijder is voor de één een vrijheidsstrijder en voor de ander een terrorist. Een te veel van het goed veroorzaakt het kwaad en een te veel van het kwaad veroorzaakt het goede.
Citaat van Eckhart Tolle: In een gelijkenis spreekt Jezus over de vijf dwaze (onbewuste) maagden, die niet genoeg olie (bewustzijn) hadden om hun lampen brandend te houden (aanwezig te blijven) en daarom de bruidegom (het Nu) misliepen en niet naar de bruiloft (de verlichting) konden. Deze vijf staan in schril contrast met de vijf verstandige maagden, die wel genoeg olie hadden (bewust bleven).
De newagebeweging heeft veel raakvlakken met de Occupybeweging; de bewegingen keren zich tegen de heersende maatschappelijke orde maar de bewegingen ontberen een gemeenschappelijke organisatie en iedereen legt andere accenten. Dit is typisch voor vissen die tegen de stroom in zwemt en op een subjectieve manier allerlei zaken associatief met elkaar verbindt. Vissen is vormloos en het ontbreken van een organisatie is een zwakte van vissen maar er zit ook een kracht in omdat het vissen ongrijpbaar maakt.
Veel newageaanhangers dolen in het labyrint van vissen en wie niet de essentie van vissen begrijpt, laat zich vangen in het net van (zelf)bedrog. Bij het selectief winkelen in de spirituele snoepkraam kiest men datgene wat aanspreekt: ingestraald water van Jomanda, zwemmen met dolfijnen, holistic stretching, aura lezen, omgang met draken, rebirthing, knuffelen met bomen, ontdek je innerlijk kind, spreken met engelen, ancient healing, regressietherapie, open je derde oog, oorkaarsentherapie, kleurentherapie … het is allemaal leuk voor ontspanning en vermaak. Deze spirituele snoepkraam is een traktatie voor tere zieltjes die van gekkigheid niet meer weten wat ze met hun tijd en geld moeten doen en lopen te jeremiëren over luxeproblemen. Ware oefeningen in aanwezigheid zijn: ‘meditatief afwassen’, ‘ontdek je ware ik in een volle trein’, ‘voel de heelheid bij een lekke band’ of ‘ontwaak nu in de realiteit’.
Jeroen Visbeek, december 2016
Interieur van Sagrada Familia in Barcelona
Citaat van Eckhart Tolle over een Nieuwe Aarde.
Is het idee van een nieuwe aarde niet het zoveelste utopische visioen? Helemaal niet. Alle utopische visioenen hebben dit gemeen: de mentale projectie van een tijd in de toekomst waar alles goed met ons is, waar we gered worden, waar vrede is en het einde van onze problemen. Er zijn veel van zulke utopische visioenen geweest. Sommige ervan eindigden in teleurstelling, andere in een ramp.
In de kern van alle utopische visioenen zit een van de belangrijkste structurele stoornissen van het oude bewustzijn: verlossing verwachten van de toekomst. Het enige bestaan dat de toekomst feitelijk heeft is als gedachtevorm in je verstand, dus als je verlossing verwacht van de toekomst, verwacht je die onbewust van je verstand, je bent gevangen in vorm en dat is ego.
'En ik zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde', zegt de profeet in de Bijbel.' De grondslag van een nieuwe aarde is een nieuwe hemel - het ontwaakte bewustzijn. De aarde - de uiterlijke werkelijkheid - is daarvan slechts de uiterlijke afspiegeling. Het ontstaan van een nieuwe hemel en bij implicatie een nieuwe aarde zijn geen toekomstige gebeurtenissen die ons eens gaan bevrijden. Niets zal ons bevrijden, omdat alleen het huidige moment dat kan. Dat inzicht is het ontwaken. Ontwaken als toekomstige gebeurtenis heeft geen betekenis, omdat ontwaken de verwezenlijking van Tegenwoordigheid is. De nieuwe hemel, het ontwaakte bewustzijn, is dus met een in de toekomst te verwezenlijken toestand. Een nieuwe hemel en een nieuwe aarde komen op dit moment in je op en als ze met op dit moment in je opkomen, zijn ze niet meer dan een gedachte, in je hoofd en komen ze dus helemaal niet op. Wat zei Jezus tegen zijn discipelen? '... het Koninkrijk Gods is bij u.'
In de Bergrede deed Jezus een voorspelling die tot op heden door maar weinig mensen begrepen is. Hij zegt: 'Zalig de zachtmoedigen, want zij zullen de aarde beërven.' Wie zijn de zachtmoedigen en wat betekent het dat ze de aarde beërven?
De zachtmoedigen zijn de mensen zonder ego. Het zijn de mensen die ontwaakt zijn voor hun essentiele, ware natuur als bewustzijn en die essentie in alle 'anderen', alle levensvormen herkennen. Ze leven in de overgegeven toestand en voelen zo hun eenheid met het geheel en de Bron. Ze belichamen het ontwaakte bewustzijn dat alle aspecten van het leven op onze planeet verandert, ook de natuur, omdat het leven op aarde onlosmakelijk verbonden is met het menselijke bewustzijn dat het ziet en erop inwerkt. In die zin zullen de zachtmoedigen de aarde erven.
Er ontstaat een nieuwe soort op de planeet. Deze ontstaat nu en jij bent die nieuwe soort!